De Akademie voor Verticale Ontwikkeling zoekt continu naar wegen om professionals te helpen goed met hun ego om te gaan. De negatieve impact die het ego (ook) heeft op samenwerken en leiderschap kan worden omgezet naar de positieve invloed die elke mens in zich heeft. Als de belemmeringen wegvallen kan een ander, effectiever operating system worden aangeboord. Het ego heeft vele gezichten. In deze serie onderzoeken we de zes belangrijkste.
#5 De omgeving die zich tegen je keert, Over slachtoffers
Het ego denkt dat het de bedoeling is dat we vooral leuke ervaringen moeten hebben en de minder leuke ervaringen moeten vermijden. Geluk wordt gelijkgesteld met het hebben van positieve, leuke ervaringen. Het leven geeft ons (helaas of gelukkig?) niet alleen positieve ervaringen. Shit happens to all of us. Het is niet mogelijk een positieve ervaring te hebben, bijvoorbeeld je blij te voelen, als je het tegenovergestelde gevoel niet kent.
Het ego dat ervan overtuigd is dat we alleen positieve ervaringen moeten hebben of zelfs verdienen, gaat de omgeving fixen. Als een ervaring niet positief is, is er tenslotte een probleem. Het gevolg is dat zo’n ego altijd problemen ziet en altijd met problemen bezig is. Hoe positief is dat?
We krijgen wat we nodig hebben
Het leven geeft ons ervaringen die we nodig hebben. Het is niet altijd helder welke bedoeling er achter zit. Dat wat we nodig hebben is vaak heel anders dan dat wat we graag wensen… Een ervaring die we nodig hebben kan verrekte pijnlijk zijn. Ook ervaren we pijn, verdriet, angst, boosheid omdat het emoties zijn die bij het leven horen. Er hoeft niet eens een bedoeling achter te zitten. Het ego zoekt altijd redenen, bedoelingen en/of oorzaken.
Het slachtoffer: Iedereen is tegen me
Het ego kan dit gaan interpreteren als ‘iedereen is tegen me’. Zeker in periodes waar we te maken krijgen met veel tegenslag of negatieve feedback. Als het zover komt dat het ego zich niet bij machte voelt om daar verandering in te brengen kan het ego zich slachtoffer gaan voelen. Een slachtoffer heeft geen macht en is ook geen oorzaak. Ik kan er niks aan doen, ik ben zielig. Het is me allemaal overkomen. Of zoals Calimero al wist: ‘zij zijn groot en ik ben klein’.
Het gevolg hiervan is dat je geen verantwoordelijkheid neemt voor je situatie. Het ligt immers niet aan jou. Vanuit het perspectief van het ego is dit ook het voordeel: je hoeft je niet slecht te voelen over jezelf. Het ego heeft hier dus een positieve bedoeling. De prijs is echter dat je veel autonomie inlevert!
Het alternatief
De kunst is om anders naar tegenslag te kijken. Wat kun je eruit leren? Wat zeggen je negatieve emoties je? Wat wil je werkelijk bereiken? Dat is vaak gemakkelijker gezegd dan gedaan. Maar ja, oplossingen zijn niet altijd gemakkelijk. Anders had het ego daar wel voor gekozen…
Wanneer ben je slachtoffer?
Volgens Wikipedia: Een slachtoffer is een persoon die een schokkende gebeurtenis heeft meegemaakt, daarvan getuige is geweest of erover gehoord heeft en daarop met een intens gevoel van machteloosheid en intense angst heeft gereageerd. …
Juist de emotionele lading die erop zit (machteloosheid en angst) maakt het moeilijk om voor alternatief gedrag te kiezen. Soms ben je je er niet eens bewust van. Realiseer je dat er een verschil is tussen slachtoffer zijn en slachtoffergedrag.
